مقدمه

افغانستان کشوری است که سال‌ها در گیر جنگ و نابسامانی‌های ممتد بوده است. تنوع فرهنگی و رسم و رواج های فراوان، چهره این سرزمین را در راستای برخورد با زنان با شماری از کشورهای جهان متفاوت ساخته است؛ زیرا هنجارهایی را که با کرامت و حقوق یک زن برابری ندارند و برای آنها در سرچشمه های اسلامی هیچ سندی نمی توان یافت، بر دوش زن جامعه افغانی افگنده است و آنان را سیاه‌سر، مادر اولادها، مادر فلانی و.... ساخته است

پوهنتون غالب به عنوان یک نهاد علمی می‌خواهد زنان در عرصه های محتلف آموزش و پرورش، صحت، انکشاف اجتماعی، اقتصاد، سیاست، فرهنگ و صلح با برجسته گی تمام فراچشم باشند، از این رو در پرتو رهنمیایی های آیین زنده گی‌ساز اسلام، با در نگرداشت معیارهای حقوق بشر و ارج گزاری به جایگاه انسان و زنان، این کارشیوه را ارایه دهد.

اصطلاحات و مفهوم‌ها

جنس و جنسیت: جنس به ابعاد بیولوژیکی مردانه گی و زنانه گی گفته میشود؛ جنس فزیکی، پابرجا و غیر قابل اختیاراست و بر بنیاد تعامل های طبیعی ساخته میشود؛ مگر، جنسیت، ویژه گی های و صفت های اجتماعی دو جنس را میگویند؛یعنی به اجزای نافزیولوژیکی یی اشاره دارد که از نگاه فرهنگی، برای زنان یا مردان مناسب دانسته میشوند. جنسیت در وا قع گروهی از چشم داشت هایی است از مرد و زن که در جایگاه ویژه، چه کاری را باید انجام دهند. جنسیت در جامعه های گوناگون، گوناگونی هایی دارد؛ زیرا جنسیت، آن زنجیریی از نقش ها است که روی کردهای فرهنگی آن ها را سروسامان میدهند.

جندر: تعیین، تعریف و تشخیص مسؤولیت ها و نقشهایی افراد انسانی در اجتماع میباشد؛ یا مراد از جندر تفاوت نقشها و مسؤولیت های اجتماعی زنان و مردان بوده که با گذشت زمان، قابل تغییر استند. این تفاوت در نقش ها، مسؤولیت-ها، دسترسی به سرچشمه ها، فرصتها، نیازمندی ها، موقعیت های اجتماعی و دیدگاه های زنان و مردان فراچشم می باشد.جندر تنها مسأله های وابسته به زنان را بررسی نمیکند، بل پوندها و وابسته گی های زنان و مردان را تحلیل می نماید.

آگاهی جندر: آن است که زنان و مردان، تجربه ها، خواستها و نیازمندی های گوناگون دارند که بسیاری از موا قع،نامتوازن نیز هستند و با گذشت زمان و تلاش آنها را میتوان تغییر داد.

تساوی جندر: به معنای شرایط یکسان برای زنان و مردان، از برای دست یافتن کامل حقوق انسانی خویش و توان -مندی در راستاهای بالنده گی و انکشاف ملی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی، نیز بهره گیری برابرانه از دست -آوردهای موارد یادشده میباشد. این برابری به معنای یکسان شدن زنان و مردان نیست، بل از برای فراهم آوری فرصتها و زمینه های مساوی در زنده گی میباشد.

آگاهی ها بر بنیاد جنس: برای تحلیل جندر، همه آگاهی ها میبایست بر بنیاد جنس دسته بندی و گردآوری گردد تا اندازه تفاوتها، تأثیرات نابرابریهای زنان و مردان را پیدا نمایم.

برنامه‌ریزی جندر: فراشدی است که همه برنامه های انکشافی نیازمندی های جندر و مسایل زنان و مردان را فراچشم داشته و تأثیرهای برنامه ها را بر زنان و مردان برجسته و بهره گیرنده گان را مشخص می گرداند.

حساس بودن به جندر: به تشخیص تفاوت‌ها، نابرابری ها، دشواری‌ها و نیازمندی‌های مردان و زنان و جای گزینی این نگاه کردها در راه کارهای و کارکردهای گفته میشود.

توان‌مندسازی: فرایندی است که به وسیله آن، زنان و مردان در اوضاع نامساعد و عدم، دسترسی به منابع، دانش وآگاهی، تصمیم گیری، بلندبردن آگاهی و ... با اشتراک در کارهای اجتماعی، برای اداره و حل دشواری ها به وسیله خود شان آماده میشوند

اهداف

• توزیع مساویانه فرصتها و منفعت ها برای زنان و مردان در یک اجتماع؛
•  پدیدآوردن شرایطی برای بهره مند گرداندن زنان و مردان از حقوق مساوی، همچون افراد ذی نفع از هرگونه منابع،امتیازها و کمک ها، به گونة برابر؛
• تشخیص مسؤولیت های فردی، تثبیت کارکرد گروهای منزوی و آسیب دیده و پشییبانی از ضرردیده گان؛
•  جستجوی علتهای بی عدالتی ها و نابرابری ها، تحلیل آنها و پیداکردن راه حل های درست و قانونی برای آنها؛
• پشتیبانی از حقوق زنان و مردان از برای تطبیق عدالت؛
• همکاری در راه آموزش و پرورش محصلان بدون به دیده داشتن جنس، همچون شهروندان روشنفکر، مسؤول ومنتقد، که دارای توانایی های لازم در راه بالنده گی خویش باشند؛
• تلاش در راه افزایش کارآیی ها و توانایی های استادان، کارمندان و محصلان زن و رسیده گی و بررسی موانع برای یکسوسازی آنها.

وظایف و صلاحیت های کمیتة جندر

• همکاری با زنان در راستای ثبت و راجستر زنان، همچون افراد ذی نفع؛
• همکاری در بخش آموزش و ارتقای کیفیت برای زمینه سازی تساوی حقوق اجتماعی و توان مندسازی جندر
•  تلاش در راه فراهم سازی فرصتهای آموزشی و زمینه های بلندبردن سویه تحصیلی استادان زن به سویه ماستری و دکتورا

نمودرا تشکیلاتی

مسؤول کمیته

بصیراحمد مبصر؛ مسؤول کمیته جندر

بصیراحمد مبصر فرزند عبدالعزیز متولد سال ۱۳۷۳ هجری شمسی در محل یخدان ولسوالی کروخ است. وی دروس ابتدائی را در مکتب سرآب کروخ و ادامۀ درس‌هایش را در لیسۀ خصوصی هری، دارالحفاط مرکزی و دارالعلوم عالی جامع هرات پی گرفت. پس از سپری‌ نمودن موفقانۀ آزمون کانکور به دانشکدۀ شرعیات دانشگاه هرات راه یافت. او در سال ۱۳۹۶ و پیوسته پس از فراغت و دفاع از پایان‌نامۀ لیسانس‌اش با عنوان «جستاری بر فقه أولویات» به دانشگاه بین‌المللی اسلام‌آباد پیوست و دورۀ ماستری‌اش را در رشتۀ دعوت و ثقافت اسلامی با نوشتن تیزس‌اش تحت عنوان «واقع الدعوة الإسلامية بين خطورة الاختلاف وضرورة الإئتلاف» به زبان عربی و کسب امتیاز به پایان رساند، و اینک درس‌های منهجی دورة دکترا و آزمون جامع را با موفقیت سپری نموده و مشغول نوشتن رسالة دکترای خود در آن دانشگاه است. وی ضمن پیش‌برد درس‌های رسمی و دانشگاهی، تعلیمات حوزوی را نیز به‌طور خصوصی در دارالعلوم هرات فراگرفته و در سال ۱۳۹۳ سند فراغت از دورۀ حدیث را نیز به درجۀ ممتاز از دارالعلوم عالی هرات به دست آورد.آقای مبصر اهل تحقیق و ترجمه نیز است و ده‌ها مقاله و ترجمه‌‌هایش در سایت‌ها و مجلات مختلف چاپ و نشر گردیده است. او از سه سال بدین‌سو عضو هیئت تحریر مجلۀ معرفت_ارگان نشراتی جمعیت اصلاح هرات _ انجمن اخلاق و معرفت نیز است. و اخیرا، وی با تجربة تدریس موفق در قسمت مضامین مختلف ثقافت اسلامی توانست یکی از اعضای کدر علمی پوهنتون غالب شود، که فعلا منحیث یکی از اساتید دایمی دیپارتمنت مضامین پوهنتون‌شمول پوهنتون غالب مصروف تدریس و تحقیق می‌باشد.

.

فایل‌ها برای دانلود:

طرزالعمل کمیته